Organik gübrenin kimyasal gübreden farkı nedir? Toprağa besin sağlayan ve bitkilerin büyümesinde etkin bir görevi olan gübreler, organik ve inorganik maddeler olarak bilinir. Gübreleri sentetik ve doğal orijinli olmak üzere iki ana kategoriye ayırabiliriz. Kimyasal gübre olarak da bilinen sentetik (inorganik) gübreler, madenlerden çıkarılan ya da insanlar tarafından sentezlenen bir özelliğe sahiptir. Organik gübre ile kimyasal gübre arasındaki farkı anlayabilmek için bitkinin gelişim sürecine ve tepkilerine bakmak gerekir. Bitkilerin büyümesi için en önemli madde olan azot, hem organik gübrede hem de kimyasal gübrede bulunur. Ancak bu gübrelerin diğer özellikleri birbirinden farklıdır.
Bitkilerin köklerinde bulunan ve topraktaki besinleri emmesini sağlayan mikro kanallar; su molekülleri, azot, potasyum, magnezyum ve demir gibi küçük maddeleri kolaylıkla bitkinin bünyesine taşır. Protein, DNA, karbonhidrat gibi biraz daha büyük olan maddeler bu kanallardan geçemez. Çoğu organik maddeler ise bu büyük moleküller sınıfına girerler. Bu bakımdan bitkilerin bu besinleri alabilmeleri için bunların öncelikle çözülmesi gerekir.
Organik gübrenin kimyasal gübreden farkı nedir?
Yavaş, ama sağlıklı çözülme
Organik maddelerden doğal yollarla elde edilen organik gübreler; bitki, hayvan ve insan kaynaklı kalıntılar veya atıklardan oluşur. Maddenin kaynağına bağlı olarak farklı oranlarda azot, fosfor, potasyum gibi besin elementlerine sahiptir. Besinlerin çözülmesi, sentetik (kimyasal) gübrelere oranla çok yavaş meydana gelir. Mesela, hayvan dışkısında bulunan azotun çözülmesi yaklaşık dört yıl sürer. Doğal ortamda bulunan mantarlar, bakteriler ve diğer mikroorganizmalar, organik beslenirler. Besinleri bitkilerin erişebileceği küçük parçalara ayıran mikroorganizmalar, ekolojik dengeyi korumuş olur. Besin zincirinde bir kopma veya atlama gerçekleşmediği için doğa zarar görmez, tüm canlılar doğal ortamlarında varlıklarını sürdürürler.
Kimyasal gübre toprağı öldürüyor
Kimyasal gübreler ise bitkileri hızlı ve yoğun bir biçimde besledikleri için sonrasında toprakta organik atık kalmadığından faydalı mikroorganizmalar o toprakta hayat bulamaz. Kimsayal gübre verilmiş toprakta besin zinciri atlanmış olur ve bu doğal olmayan yol doğaya zarar verir. Sonuçta, toprak bu yararlı canlılardan mahrum kaldığı için verimini kaybeder. Kimyasal gübreler üretilirken sadece bitkiler düşünüldüğü için toprak göz ardı edilir. Sağlıksız hale gelen toprakta büyüyen bitki de aslında sağlıklı olamaz. Kimyasal gübre verilen toprak zamanla organik maddeleri, dolayısıyla da mikrobiyotik faaliyetleri, su ve olması gereken besinleri tutma yeteneğini yitirir.
Kimyasal gübre verilerek yetiştirilmiş gıdaların insan sağlığına zararları ile ilgili her gün yeni araştırmalar yapılıyor, bu zararların ne denli büyük olduğuna dair her gün yeni bilgiler ortaya çıkıyor. Bunların en başında ise bu ürünlerin kanser potansiyeli taşıması geliyor.
Leave a Reply