Yaklaşık 40 yıldır başta ABD olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde kullanılan solucan gübresi, ülkemizde ise son 10 yıldır bilinirlik kazandı. Bu gübrelerin oluşumunda, dünyada bulunan 3 bin solucan türünden Kırmızı Kaliforniya solucanı “Lumbricus Rubellis ve Eisenia Foetida” solucanı kayda değer rol oynamaktadır. Büyük baş hayvan dışkısı ve bitkisel materyallerin fiziksel ve kimyasal yapılarının değişimi prensibine dayanarak üretilen bu solucan gübresi, toprak düzenleyici ve bitki besin maddesi olarak üreticiler tarafından tercih edilmektedir.
Tarım işletmelerinde üretilen solucan gübresinin yanı sıra büyük şehirlerde yiyecek atıkları, ev ve bahçelerden elde edilen katı atıklar da bu Kırmızı Kaliforniya solucanları tarafından yeniden işlevsellik kazandırılır. Kendi atıklarını anlatılan bu yöntemle siz de değerlendirmek isterseniz, uygun büyüklükte bir kaba ve bu kabın içine koyduğunuz materyalleri uygun nem ve ısı değerlerini sağladıktan sonra, solucanlarınıza bakabilir ve kendi gübrenizi üretilebilirsiniz. Solucanlarınız geniş bir sıcaklık aralığında faaliyetlerini sürdürebilirler ancak en iyi 15-20 ° arasında çalıştıklarını da hatırlatmak isteriz. Eisenia Foetida ve Lumbricus Rubellus solucanları tarafından bağırsaklardan geçirilerek yeniden kullanılabilir hale gelen organik atıklarını solucan gübresi olarak şehirlerde çiçek yetiştirmede veya küçük ev bahçelerinde kullanabilirsiniz.
Toprak açısından solucan gübresinin önemi
Öte yandan solucanlar; sindirim sistemlerinde ürettikleri antibiyotik özelliği gösteren maddeleri, aminoasitleri ve vitaminleri dışkılarına karıştırarak gübrenin biyolojik özelliklerini artırır. Ayrıca solucan gübresi bileşimindeki hümik ve fülvik asit gibi elementlerle bitkilerin beslenmesi açısından hayati önem taşıyan büyüme düzenleyici maddeleri muhteva eder. Birçok bitki için yararlı bir materyal olan solucan gübresinin, aynı zamanda çok değerli bir toprak düzenleyicisi olduğunun altını çizmek isteriz. Solucan gübresi, ticari gübre olarak üretilerek çiftçilerin hizmetine sunulması için özel üretim yerlerinde üretilmektedir. Organik atıkların çürütülmesi veya at gübresi gibi organik maddelerin kullanılmasıyla elde edilen solucan gübresi; simbiyotik bakteri (Rhizobium) ve asimbiyotik mikroorganizmalardan azot fiksasyonu yapan bakteri (Azotobakter) ve mikoriza mantarlar açısından da son derece zengindir. Bu özellikleri ile toprağın canlı yapısına hareketlilik kazandıran solucan gübresi içinde bulunan mikro organizmalar sayesinde toprak içindeki bitki tarafından alınamayan besin maddelerini parçalayarak, alınabilir hale getirir. Ayrıca azot fikse eden bakterilerle havadaki azotun toprağa kazandırılmasını sağlar ve bitki tarafından alınmasını kolaylaştırır. Solucanların salgı maddeleri, enzimlerin üretim sürecinde dışkılarına karıştırması nedeniyle çok sayıda enzim, vitamin, aminoasit, büyüme hormonu gibi maddeler içerir. Söz konusu elementler, bitkinin daha hızlı gelişmesini ve olumsuz çevre şartlarına karşı dirençli olmalarını sağlar. Solucan gübresinin bazı özelliklerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Granül yapısı nedeniyle toprağın genel yapısını düzenler, havalanmayı sağlar, su tutma kapasitesini artırır.
- Bünyesinde bulunan çok sayıda bakteri, topraktaki zararlı bakterilerle rekabet ederek, bitkilerin direncini artırır.
- Yabancı ot tohumu içermezler.
- Tamamen doğaldır ve bitkilere karşı toksik etki yapmazlar.
- Organik olması nedeniyle toprağın PH değerini düzenler. Toprak rehabilitasyonunda eşsiz bir materyaldir, bu sayede toprağa verimlilik ve sürdürülebilirlik kazandırır.
- Solucan gübresi, organik bir materyal olması nedeniyle toprak özelliklerini iyileştirici etkisi vardır. Bitkilere besin maddeleri verebildiğinden üretim yapılacak alanın toprak analizi yapıldıktan sonra tüm bitki türlerine rahatlıkla uygulanabilir.
Geri dönüşüm ve doğa açısından solucan gübresinin önemi
Tüm bu olumlu özelliklerine rağmen Türkiye koşullarında solucan gübresiyle ilgili bilimsel çalışmalar henüz istenilen düzeylerde değildir. Bu nedenle solucan gübresi ile ilgili çalışmalara daha fazla ağırlık verilmeli ve bu konuda ihtiyaç duyulan tecrübe sağlanmalıdır. Aynı zamanda çevresel bir sorun olan şehir atıklarını bir yerde biriktirmek hem koku hem de katı madde olarak çevreyi kirlettiği gerçeğinden hareketle, söz konusu atıklar solucan kompostu yapılarak değerlendirilebilir. Bu sayede çift yönlü avantaj sağlanabilir. Hepimizin bildiği gibi bu atıklar üst üste birikerek bazen gaz sıkışması nedeniyle patlayabiliyor ve yakıldığı zaman havayı kirletebiliyor. Bunun yerine bu katı atıkların geri dönüşümü sağlanabilir ve ülke ekonomisinde bir değer olarak kullanılabilir. Öte yandan ülke topraklarının organik madde düzeylerinin yetersizliği göz önüne alındığına mevcut atıkların değerlendirilmesi toprakta da yeni bir değişim süreci başlatılabilir. Doğanın korunması temel alındığında solucan gübresinin üstlendiği rol daha net anlaşılacak, organik tarımın geleceğine sunduğu ve sunacağı katkı ortaya çıkacaktır.
Leave a Reply